Harcerstwo PRL w latach 1956-1980
Kalendarium
- maj-czerwiec 1956 – wyodrębnienie się Organizacji Harcerskiej (w ramach ZMP), zmiana nazwy na Organizacja Harcerska Polski Ludowej (OHPL), powrót do tradycyjnego munduru i nazw.
- 4 grudnia 1956 – reaktywowanie Związku Harcerstwa Polskiego na terenie Krakowa. W dniu następnym odbyło się posiedzenie reaktywowanej Komendy Chorągwi ZHP, jednocześnie oficjalnie poinformowano Ministerstwo Oświaty o reaktywowaniu ZHP. Reaktywowanie ZHP zostało potwierdzone w rejestrze stowarzyszeń, zgodnie z którym ZHP nadal figurował jako stowarzyszenie istniejące, choć o zawieszonej działalności.
- 8-10 grudnia 1956 – krajowa narada działaczy OHPL w Łodzi, która przekształciła się w Krajowy Zjazd Działaczy Harcerskich. Przybyły na nią dwie grupy instruktorów ZHP reprezentujących dawne Szare Szeregi i oddolne działania reaktywujące ZHP (Kraków, Warszawa, Poznań). O odrodzenie harcerstwa walczyła grupa instruktorów harcerskich (m.in. Aleksander Kamiński, Stanisław Broniewski, Jan Rossman, Marian Wierzbiański). Jednocześnie byli działacze OH (m.in. Jacek Kuroń) utworzyli ruch drużyn walterowskich. Mimo nadal obowiązującego Statutu ZHP z lat przedwojennych, oraz nadal aktualnych wpisów do rejestru stowarzyszeń wyższej użyteczności, naradę tę nazwano Zjazdem Łódzkim, a zawarty kompromis z władzami reżimowymi, nazwano uchwałami. Zawarty kompromis pozwolił reaktywowanemu 4 grudnia ZHP na odrodzenie, wraz z tradycjami, mundurami i symbolami harcerskimi (krzyż, lilijka itd.). Pierwszym naczelnikiem została wybrana Zofia Zakrzewska. Jednak dopiero w 1959 rząd PRL, stosując przepisy przedwojennej Ustawy o stowarzyszeniach wyższej użyteczności, zmienił wpisy w rejestrach, nadając nowy statut i uznając formalnie nowe władze.
- ZHP włączyło się od razu w bardzo aktywną służbę Polsce – po roku 1956 zorganizowano wiele akcji, m.in.: