III Symfonia op. 36 "Symfonia pieśni żałosnych" – trzyczęściowa
symfonia Henryka Mikołaja Góreckiego, powstała w okresie od października do grudnia
1976 w
Katowicach.
- Górecki tak opisał tworzenie Symfonii Pieśni Żałosnych:
- " '3. Symfonię' pisałem od 30 października do 30 grudnia 1976 na zamówienie rozgłośni Südwestfunk w Baden-Baden. Prawykonanie odbyło się 4 kwietnia 1977 w ramach XIV Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Współczesnej. Śpiewała Stefania Woytowicz, grała Orkiestra Symfoniczna rozgłośni Südwestfunk pod dyrekcją Erneta Boura. Symfonia składa się z trzech pieśni. Pierwsza - najdłuższa (ok. 27 minut) - to ścisły kanon przerwany inwokacją sopranu. W temacie kanonu wykorzystałem fragment pieśni kurpiowskiej ze zbiorów ks. Władysława Skierkowskiego. Pieśń druga - najkrótsza - jest rodzajem lamentacji o prostej budowie ABABC. W pieśni trzeciej zastosowałem wariacyjne opracowanie autentycznej melodii ludowej z Opolskiego, ze zbiorów Adolfa Dygacza. Symfonię dedykowałem mojej żonie. Czas trwania około 55 minut."
Symfonia powstała pod wpływem słów wyrytych na ścianie więziennej celi numer 3
pensjonatu Palace przez Helenę Błażusiak:
Mamo, nie płacz, nie. Niebios Przeczysta Królowo, Ty zawsze wspieraj mnie. Zdrowaś Mario. Dziewczyna została schwytana 25 września 1944 przez Niemców w
Schronisku na Lubaniu i więziona przez
gestapo w zakopiańskim
Palace.