De
oriëntatiereactie (
OR) kan omschreven worden als een reflexmatige aangeboren reactie op nieuwe, informatieve of intense prikkels uit de omgeving. In plaats van de term oriëntatiereactie spreekt men ook wel van oriënterende reactie, oriëntatierespons of
oriëntatiereflex. De OR is voor het eerst door
Ivan Pavlov beschreven in zijn onderzoek naar
klassieke conditionering bij dieren. Het spitsen van de oren van een hond in de richting van de bepaalde afleidende geluiden in het laboratorium (bijvoorbeeld het dichtslaan van een deur) noemde hij de 'wat is het'-reflex. Na Pavlov hebben andere Russische geleerden zoals
Alexander Luria en
Jevgeni Sokolov veel onderzoek naar het verschijnsel OR gedaan.