VTOL, een afkorting voor
Vertical Take-Off and Landing, slaat op
vliegtuigen die verticaal kunnen opstijgen en landen. Andere
luchtvaartuigen die dit kunnen, zoals
helikopter,
luchtballonnen en
zeppelins, worden doorgaans niet tot VTOL gerekend. Sommige vliegtuigen kunnen zowel in VTOL mode als in normale mode opereren; anderen kunnen alleen maar landen en opstijgen middels VTOL vanwege bijvoorbeeld het ontbreken van een
landingsgestel.