De
hemelevenaar of
hemelequator is een term gebruikt in de
astronomie, die de denkbeeldige
cirkel aanduidt, die de
hemelbol als het ware in twee delen verdeelt, een noordelijk en een zuidelijk halfrond. De hemelevenaar is de projectie van de aardse evenaar op de hemelbol, en ligt dus in hetzelfde vlak als de (aardse) evenaar. Men kan dit vergelijken met de functie van de
evenaar op het aardoppervlak.