De
tuigage of het
tuig van een
trekdier,
rijdier of
lastdier is de inrichting waarmee het dier wordt opgetuigd en aangespannen aan agrarische werktuigen of aan voertuigen zoals een
kar of een
wagen of een
slee om het voorwaarts te trekken, en ook het tuig dat gebruikt wordt voor het dragen van lasten of
ruiters plus het tuig dat gebruikt wordt ter besturing. Het is een samenstel van verstelbare leren riemen, touwen en kettingen, bijeengehouden door gespen en haken. Meestal wordt hier een tuig voor trekdieren bedoeld maar ook het hanachement voor rijpaarden en het tuig van pakdieren kan men ertoe rekenen.