Hayır kurumu, ihtiyaç sahiplerine yardım etmek amacıyla kurulmuş, kâr amacı gütmeyen kuruluş. Bir hayır kurumu tarafından ya da hayırseverler tarafından halkın ücretsiz olarak yararlanması için yaptırılan çeşme, okul, hastane gibi yapılara hayrat denir.