Haseki Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan (Osmanlı Türkçesi: كوسم صولتان; tam adı ile: Devletlu İsmetlu Haseki Mahpeyker Kösem Büyük Valide Sultan Aliyyetü'ş-Şân Hazretleri (d.1590 - ö. 2-3 Eylül 1651), Osmanlı devlet yönetiminde etkin bir rol oynamış Haseki Sultan ve Valide Sultan. Torununun saltanatında bile haremi ve tüm imparatorluğu yönetmiştir. Osmanlı tarihinde büyük valideliğinde dahi güç kaybetmeyen tek kadın sultan olmuştur. Sultan I. Ahmed'in nikahlı eşi ve en sevdiği eşidir, Sultan IV.Murad ile Sultan I. İbrahim'in annesidir ve Sultan IV. Mehmed'in de babaannesidir.Hürrem Sultan'la başlayan "kadınlar saltanatı" dönemini zirveye ulaştıran kadın sultan olarak kabul edilir ve Kösem Sultan'ın bir darbe neticesinde öldürülmesiyle Osmanlı'da güçlü kadınlar dönemi son bulmuştur. Yarım yüzyıl boyunca Osmanlı'nın payitahtında varlığını sürdüren, bir döneme adını ışıltılı harflerle kazıyan dirayetli kadın: Kösem Sultan! Cabbar, güç simsarı, akıllı, sabırlı, güce giden bütün yolları her ne pahasına olursa olsun bulan, ne zaman bekleyeceğini, ne zaman hareket edeceğini çok iyi bilen, kaprisle değil akılla hareket ederek tüm kapıların açılabileceğini bilen kudretli kadın.