Roma Cumhuriyeti, hükümetin bir cumhuriyet olarak işlediği Antik Roma uygarlığının dönemiydi. Geleneksel olarak MÖ 508 olarak tarihlendirilen yılda Roma tekerkliğinin devrilmesi ve yerine her yıl yurttaşlarca seçilen ve bir senato tarafından öğüt verilen iki konsülün başkanlık ettiği bir hükümetin getirilmesiyle başladı. Karmaşık bir anayasa gitgide gelişerek güçler ayrılığı ve frenler ve dengeler ilkeleri üzerinde merkezlendi. Büyük olağanüstü haller dışında, devlet daireleri bir yıllığına sınırlandırılmıştı, işte en azından teoride, hiçbir birey kardeş-yurttaşlarına egemen olamazdı.