Vatansızlık, hiçbir devletle uyrukluk (vatandaşlık) bağı olmayan kişileri tanımlamak için kullanılan terim. Bu statüye sahip kişilere vatansız veya haymatlos denmektedir. Bir hukuksal statü olan vatansızlık durumu, genellikle devletlerin vatandaşlık yasaları arasında olumsuz nitelikte bir çatışma çıktığında söz konusu olur. Uluslararası hukuka göre vatansız terimi, vatandaşlık hakkını kaybeden ve bir yenisini kazanamayan kimseler için kullanılır.