Het
Koninkrijk der Nederlanden is een
soevereine staat bestaande uit vier landen: het grotendeels in West-Europa gelegen
Nederland met de in de
Caraïben gelegen bijzondere gemeenten
Saba,
Sint Eustatius en Bonaire, en de in het Caraïbische gebied gelegen landen
Aruba,
Curaçao en
Sint Maarten. De gebieden worden omschreven als landen en zijn gelijkwaardige onderdelen van het grondgebied van het Koninkrijk. De staatkundige positie van de landen is echter verschillend. De Caraïbische gebiedsdelen zijn door het
Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden, sinds 1954 het leidende document voor het Koninkrijk, autonoom maar beslissen ook mee over door het Statuut benoemde
Koninkrijksaangelegenheden, voor zover die aangelegenheden de beide gebieden raken. Nederland wordt bestuurd door de instellingen van het Koninkrijk zoals die in het Statuut worden genoemd en in de
Grondwet voor het Koninkrijk der Nederlanden zijn geregeld. De Grondwet is ouder dan het Statuut en was tot 1954 het leidende document van het Koninkrijk. Nog steeds is het echter (volgens artikel 5 van het Statuut) het document dat de in het Statuut genoemde instellingen van het Koninkrijk constitueert en (grotendeels ook) regelt. Daarom treedt Nederland als enige van de vier landen, naar binnen en naar buiten op in de hoedanigheid van het Koninkrijk der Nederlanden. Deze unieke regeling maakt dat er wel wordt gesproken over een verband met
federale trekken. Aruba, Curaçao en Sint Maarten kennen elk een eigen Staatsregeling. Het zwaartepunt in de verhoudingen berust zowel feitelijk als juridisch bij Nederland. Het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden van
28 oktober 1954 bevat de hoogste staatsregeling van het Koninkrijk.