Het
renaissance-humanisme (meestal kortweg
humanisme genoemd) is een moderne benaming voor een intellectuele beweging in de tijd van de
Renaissance, die voor het eerst door
Francesco Petrarca werd op gang gebracht en belichaamd, in
Florence haar voornaamste centrum had en zich in de
15e en
16e eeuw in meer of mindere mate verspreidde over het merendeel van Europa. In de eerste plaats ging het om een literair geïnspireerde onderwijsbeweging. De humanisten waren voorstander van een uitgebreide hervorming van het onderwijs, waarvan zij hoopten dat deze voor een optimale ontwikkeling van de menselijke mogelijkheden door de combinatie van kennis en deugd zou zorgen. Humanistisch onderwijs moest de mens in staat stellen om zijn ware bestemming te ontdekken en door navolging van de klassieke voorbeelden een ideale mensheid te verwezenlijken. Een waardevolle, waarheidsgetrouwe inhoud en een vervolmaakte taalvorm gingen voor humanisten hand in hand. Daarom werd er dan ook bijzondere aandacht besteed aan de zorg voor de taalkundige termen. De taal- en letterkunde speelde in het humanistische onderwijsprogramma dan ook een belangrijke rol.