زنجیره گویشی

زنجيره‌يِ گويشي يا ناحيه‌يِ گويشي به مجموعه‌اي از گويش‌ها با ويژگي‌اي معين گفته مي‌شود که نخستين بار لئونارد بلومفيلد، زبان‌شناس معروف آن را تعريف نمود. اگر مجموعه‌اي از گويش‌ها که در يک ناحيه‌ي جغرافيايي خاص وجود دارند را از سمتِ شرقِ آن ناحيه به سمتِ غرب به ترتيب "آ"، "ب"، "پ" و... "ه" و "ي" بدانيم، آن‌گاه برايِ اينکه اين مجموعه از گويش‌ها، يک زنجيره‌ي گويشي را شکل دهند، بايد اين ويژگي را داشته باشند: تفاوتِ بينِ هر دو گويشي که در شهرها يا منطقه‌هاي مجاور و همسايه وجود دارد بايد بسيار اندک باشد، اما زماني که دو سرِ اين طيف را در نظر مي‌گيريم يعني وقتي گويشِ "آ" در شرقِ اين ناحيه را با گويشِ "ي" در غربِ ناحيه مقايسه مي‌کنيم، تفاوتِ‌ بينِ اين دو گويش آن‌چنان زياد شده است که ديگر گويش‌ورانِ اين دو منطقه، قادر به تشخيصِ گويشِ طرفِ مقابل نيستند.