کادوسیان

کادوسیان مردمانی بودند که در دورهٔ باستان در گیلان و شمال خاوری آذرآبادگان می‌زیسته‌اند. به نظر رودیگر اشمیت در دانشنامهٔ ایرانیکا، آن‌ها از اقوام ایرانی‌تبار بودند. کادوسیان، قبیله‌ای ایرانی بودند که به‌گفتهٔ استفان بیزانسی در بین دریای مازندران و دریای سیاه سکونت داشتند و بنا بر گفتهٔ استرابو، در کرانهٔ جنوب غرب دریای مازندران و جنوب رود ارس، بین آلبانی در شمال و ماردی در شرق یعنی در بخش کوهستانی مادیه پیرامون پاراچوآتراس می‌زیستند. این مردمان در کنار گِلای، آماردها، ویتی، آناریاکه و دیگران ذکرشده و پرشمار، مهاجرت کننده و یغماگر توصیف شده‌اند. استرابو همچنین ذکر می‌کند که مارکوس آنتونیوس، در یک اردوکشی علیه پارتیان فهمید کادوسیان زوبین‌اندازها و پیاده‌نظامی عالی دارند و بنابراین با کسنوفون که آن‌ها را جنگاورترین می‌خواند هم‌نظر است. به نظر می‌رسد که فرضیهٔ غیر ایرانی و حتی ترک یا تاتار بودن کادوسی‌ها ناشی از خلط آن‌ها با آناریاکه‌ها بود که توسط استرابو و دیگران در کنار کادوسیان ذکر شده‌اند و به‌سبب ریشه‌شناسی نام آن قبیله که «غیر آریایی» بود. کادوسی‌ها در هیچ کجای منابع کهن ایرانی ذکر نشده‌اند، درنتیجه از منشا نام‌شان یا ساتراپی‌ای که بدان تعلق داشتند (ماد یا در زمان‌هایی شاید هیرکانی) اطلاعی در دست نیست. در هیچ کجای دیگر شرق نزدیک باستان شواهدی در دسترس نیست.