De
achtbaan was oorspronkelijk een weg of spoor in de vorm van het cijfer 8, waarbij op de knoop een brug staat, zodat de ene lus onder de andere kan doorrijden. Deze vorm van weg of parcours werd aanvankelijk gebruikt voor kermisattracties, waarbij wagentjes konden rondrijden zonder elkaar te hinderen. Ook wedstrijden met motoren worden soms (indoor, omdat daar de ruimte beperkt is) op zo'n achtbaan gereden.
Tegenwoordig is het begrip sterk uitgebreid en staan de meeste achtbaanconstructies in
attractieparken waarbij wagentjes ingewikkelde krullen volgen, al dan niet met kruisende lussen aan hoge snelheid. Achtbanen kunnen gebouwd zijn uit hout of staal. Dergelijke achtbanen, ook
roetsjbanen of
rollercoasters genoemd, zijn populair doordat de rit een zogenaamde
kick geeft: de inzittenden maken tijdens de rit een grote hoeveelheid
adrenaline aan. Belangrijk bij een goede achtbaan zijn de
g-krachten en het ontwikkelen van airtime (zweeftijd).