Bernard Hiszpan (XII wiek) – hiszpański mnich, misjonarz sprowadzony w
1122 przez
Bolesława Krzywoustego dla ewangelizacji pogańskich jeszcze
Pomorzan. Był
ascetycznym eremitą, zapewne poszukującym męczeńskiej śmierci. Już od początku nie mógł dojść do porozumienia z miejscowym ludem, choć książę przydzielił mu przewodnika i tłumacza. Bernard wszedł boso do grodu
Wolina, co spotkało się ze zdziwieniem mieszkańców, nie mogących zrozumieć, dlaczego wysłannik potężnego chrześcijańskiego Boga nie może sobie nawet pozwolić na kupno obuwia. Bernard jednak dalej głosił słowo Boże i w końcu został ciężko pobity przez wolińskie pospólstwo. Uratowali go pogańscy kapłani, którzy uznali Bernarda za szaleńca, a bojąc się zemsty ze strony księcia, odesłali misjonarza z powrotem do Polski.