Filip Neri, także
Filip Neriusz lub
Nereusz,
wł. Filippo de Neri (ur.
21 lipca 1515 we
Florencji, zm.
26 maja 1595 w
Rzymie) – włoski duchowny katolicki, jeden z przywódców
kontrreformacji, uznawany przez
Kościół katolicki za świętego. Zaznaczył się w historii muzyki jako twórca i propagator
oratorium - organizował on nabożeństwa połączone ze śpiewaniem pochwalnych pieśni religijnych (
laudes) w formie dialogowanej. Od nazwy domu (
oratorio), w którym wykonywano te nabożeństwa, przyjęła się nazwa tej formy muzycznej.