Pierwsze zapiski historyczne dotyczące Gdyni, datują się od początku XIII wieku. Po raz pierwszy
Gdynia została wymieniona w dokumencie z
1253 r., pod nazwą
Gdina, jako wioska należąca do parafii w
Oksywiu. Była ona wówczas własnością
cystersów z Oliwy, a później Jana z Różęcina, który tę rolniczo-rybacką wieś w roku
1382 podarował sprowadzonemu przez siebie do
Kartuz zakonowi
kartuzów. W 1414 r. przy dzisiejszej ulicy Portowej powstała w mieście pierwsza karczma – miejsce spotkań rybaków i centrum towarzysko-handlowe, zaś w
1429 r. Kartuzi ustanowili wspólnego sołtysa dla Gdyni i Grabówka oraz zmienili obowiązek dorocznego dostarczania ryb na opłatę w gotówce, a ponadto podwojono czynsz dla wcześniej już wybudowanej przez mnichów gospody w Gdyni. Wówczas również powiększono też obszar Gdyni przez dodanie sąsiednich łąk, a do Grabówka włączono 6 włók lasu na potrzeby opałowe i budowlane. W
1634 r. hetman
Stanisław Koniecpolski, a następnie inż. wojskowy Jan Pleitner zaproponowali królowi Władysławowi IV budowę przy Gdyni portu wojennego. Planu tego jednak nie zrealizowano. Na gdyńskiej redzie odbywały się przeładunki towarów dostarczanych łodziami z brzegu.