Militia Vigilum (łac. militia od miles dpn. militis 'żołnierz, piechur' i vigilia 'czuwanie') – formacja wojskowa w starożytnym Rzymie, wyspecjalizowana w gaszeniu pożarów, najstarsza (znana obecnie) straż pożarna w historii. Członek oddziału to Wigil (Vigil).