Podmiot opodatkowania – każda osoba, na której ciąży obowiązek
podatkowy. Podmiotem czynnym jest przede wszystkim
państwo, które wykorzystuje swoje atrybuty i posługuje się przymusem administracyjnym przy ściąganiu podatków. Podmiotem czynnym może być także
samorząd terytorialny. Podmiotem biernym są osoby prawne i fizyczne zobowiązane do zapłacenia podatku. Szczególnym podmiotem stosunku podatkowego jest
płatnik. W jego roli może występować np. pracodawca, który na mocy przepisów jest zobowiązany do odprowadzania zaliczek z tytułu podatku dochodowego (płac) oraz
ZUS z tytułu wypłacania
emerytur i
rent. Płatnik ma obowiązek przedstawienia podatnikowi bieżących i rocznych informacji o dokonanych na rzecz władz publicznych zaliczek, tak aby umożliwić podatnikowi obliczenie ostatecznego zobowiązania podatkowego.