De
schutterij of het
schuttersgilde was een
militie, bestaande uit burgers, opgericht in de
Middeleeuwen om de
stad of het
dorp te beschermen bij een aanval en de orde te handhaven bij oproer,
brand of prominent bezoek. De kerntaken van de schutterij waren aldus te vergelijken met die van de hedendaagse politie: het bewaken en bewaren van orde rust en veiligheid van de burgers. Het valt te betwijfelen of er sprake is van een echt
gilde omdat het om "vrijwilligers" ging, die ook nog een ander beroep uitoefenden. De gilden hadden aanvankelijk een sterk religieus karakter, ook de schutterij beschikte vaak over een eigen kapel en altaar. Na de
Nederlandse Opstand speelde het sociale karakter een niet te verwaarlozen rol.