Het geslacht
Staphylococcus (uit het
Grieks betekent letterlijk:
druiventrosbes) zijn
bacteriën die behoren tot de familie Staphylococcaceae. Het geslacht heeft ongeveer 20 soorten.
S. aureus,
S. epidermidis en de
S. saprophyticus worden het meest geïsoleerd bij de mens als ziekteverwekker. In 1880 werd de
Staphylococcus aureus beschreven door Alexander Ogston. De bacterie is onbeweeglijk, katalasepositief, oxidasenegatief en groeit facultatief anaeroob. De kolonies zijn rond en hebben een wit tot goudgeel pigment. De bacterie wordt vaak beschreven als een nosocomiale pathogeen. Nosocomiaal betekent door verblijf in ziekenhuis veroorzaakt. Het geeft aan dat de bacterie vaak door ziekenhuisbezoek opgelopen wordt. Niettemin heeft ook een aanzienlijk percentage van de gezonde mensen de bacterie op de huid of in de neus zonder er ziek van te worden. De infecties met Staphylococcus aureus zijn vaak acuut en pyogeen (etterig) van aard. In het ergste geval kan de bacterie zich verspreiden door middel van een
bacteriëmie.
Staphylococcus aureus heeft een hoge
morbiditeit en
mortaliteit als
nosocomiale pathogeen. De bacterie veroorzaakt een verscheidenheid van
infecties, uiteenlopend van
impetigo (een huidinfectie) tot TSS (
toxischeshocksyndroom) tot ernstige
endocarditis.