Synod w Whitby

Synod w Whitby – synod kościelny w Nortumbrii na Wyspach Brytyjskich, zwołany w VII w. na polecenie króla Oswiu z Nortumbrii w celu ujednolicenia zwyczajów kościelnych w jego królestwie, zwłaszcza sposobu obliczania daty Wielkanocy oraz kształtu tonsury monastycznej. W synodzie uczestniczyli przedstawiciele, biskupi i opaci, dwóch tradycji rozwijających się w Nortumbrii historycznie obok siebie, starszej iroszkockiej, pochodzącej od św. Patryka, której ośrodkiem było opactwo na wyspie Lindisfarne założone przez mnichów z wyspy Iona oraz rzymskiej, zapoczątkowanej na Wyspach Brytyjskich przez benedyktyńskiego mnicha, św. Augustyna z Canterbury. Synod został zwołany w 664 r. do opactwa w Streonshalh (Streanæshalch) k. Whitby, którego opatką była św. Hilda, zwanego później  Opactwem w Whitby. Porządkując i unifikując organizację kościelną na Wyspie synod miał ważne znaczenie w procesie politycznego jednoczenia się Anglii.