Tristan und Isolde is een opera in drie aktes van Richard Wagner. Het libretto, geschreven door de componist, is grotendeels gebaseerd op een liefdesdrama van Gottfried von Straßburg. Het werd gecomponeerd tussen 1856 and 1859 en beleefde zijn première in München op 10 juni 1865 met Hans von Bülow als dirigent. Het wordt beschouwd als een van de hoogtepunten van het operarepertoire; Tristan is kenmerkend voor Wagners vooruitstrevende gebruik van chromatiek, tonaliteit en het gebruik van niet-harmonische tonen. De opera was zeer invloedrijk en inspireerde componisten als Gustav Mahler, Richard Strauss, Karol Szymanowski, Alban Berg en Arnold Schoenberg. Met dit werk werd gebroken met de tot dan toe gebruikelijke harmonie en tonaliteit en het was maatgevend voor de verdere ontwikkeling van de klassieke muziek later.