cistron

Gen je osnovna materijalna i funkcionalna jedinica genetickog materijala, odnosno bioloskog nasljedivanja. Cini ga nukleotidna sekvenca koja sadrzi geneticku informaciju za sintezu odredenog proteina, tj. formiranje odredene karakteristike u interakciji sa okolinom. Odredeni gen zauzima specificno mjesto na hromosomu - ''genski lokus''.

Gjeni është nje copë e molekulës së acidit dezoksiribonukleik (ADN-së), që përmban informacionet themelore të krijimit të një acidi ribonukleik (ARN). Gjenet janë njësitë e trashegimisë në organizmat e gjalla. Gjenet janë të koduara në lëndët gjenetike të organizmave (zakonisht ADN dhe ARN) dhe kontrollojnë zhvillimin trupor dhe sjelljen e organizmave. Gjatë riprodhimit, lënda gjenetike kalon nga prindi tek fëmia. Lënda gjenetike mund të kalojë midis individësh jo të afërm (p.sh. nëpërmjet ndërçimit dhe virusëve). Gjenet kodojnë informacionet e duhura për ndërtimin e lëndeve kimike (proteinat, etj.) të nevojshme për funksionimin e organizmave.

Genas yra deoksiribonukleorugšties (DNR) molekules (RNR virusuose – RNR molekules) fragmentas. Šis sekos fragmentas koduoja informacija apie polipeptido ar baltymo aminorugšciu seka (kuri yra pateikiama informacines arba mesendžerines RNR pavidalu) arba informacija apie nekoduojancias RNR. Nekojuojancios RNR gali buti: ribosomine RNR (rRNR), transportine RNR (tRNR), ilgos nekoduojancios RNR, bei mažosios RNR (snRNR, snoRNR, miRNR, etc.). Genu produktai (pvz., ilgos nekoduojancios RNR, ar baltymai) gali itakoti tam tikra organizmo požymi (plauku, akiu spalva, ugi ir pan.) ir dalinai itakoja organizmo fenotipa. Taigi genas yra paveldejimo priemone, paveldimosios informacijos nešiklis. Dauginimosi metu ši genetine informacija perduodama kitoms kartoms. Kita genu rušis, reguliuojantieji genai saveikauja su regulavimo molekulemis (nekoduojanciomis RNR, baltymais) ir kontroliuoja genetines informacijos raiška.