Emancipatie (van het Latijnse
emancipatio) is het streven naar een volwaardige plaats in de samenleving vanuit een achtergestelde positie. Dit kan via gelijkgerechtigdheid, zelfstandigheid of de formele toekenning van gelijke rechten, gelijkstelling voor de
wet. Voorbeelden zijn
vrouwenemancipatie en de emancipatie van
Afro-Amerikanen in de Verenigde Staten van Amerika.