Fortificatie (letterlijk:
versterking), vroeger ook
versterkingskunst genoemd, betekent het voorzien van een plaats van vestingwerken. De term wordt ook gebruikt om de delen van een stad of gebouw die dienen voor de versterking van die stad of dat gebouw tegen aanvallen van buitenaf aan te duiden. Het woord is etymologisch verbonden met het woord "
fort". Beroemde versterkte steden in Nederland zijn
Bourtange en
Naarden.