fortran

Fortran je programski jezik posebno namjenjen numerickim proracunima. Ime je nastalo od FORmula TRANslation i pisano je sve do FORTRAN 77 verzije velikim slovima.

Fortran (më para FORTRAN) është një gjuhë programimi për kompjutera me synim të përgjithshëm (ang., general-purpose programming language) që është e përdorur në shumicën e rasteve në analizimin e numrave dhe në llogaritjet shkencore. I zhvilluar fillimisht nga IBM në vitet 1950 për zbatime shkencore dhe inxhinierie, Fortrani arriti të mbizotëroj në këtë fushë programimi shumë shpejtë dhe vazhdua të përdorej për më shumë se gjysmë shekulli në fusha të elaborimit intensiv si modelimi klimatik (ang. climate modeling computational fluid dynamics (CFD)), fizikës kompjuterike dhe kimia kompjuterike.

FORTRAN (iš 'Formula Tran'slator) – viena pirmuju algoritminiu kalbu, savo istorija skaiciuojanti nuo 1957 m. Ja sukure amerikieciu firmos IBM tyrinetoju grupe, kuriai vadovavo Džonas Bekus (John W. Backus). Kalba išsiskyre tuo, kad matematines formules joje labai panašios i formules matematiniame tekste, todel ja lengva išmokti; o kruopšciai parengti jos kompiliatoriai – vertejai i mašinos instrukciju kalba – garantavo itin aukšta kalbos efektyvuma, pasižymejo dideliu panašumu asemblerio kodams bei suprantamumu ir aiškumu žmogui.