Grootstedelijke gemeenten of
metropoolgemeenten (
Afrikaans:
metropolitaanse munisipaliteite of
kategorie A-munisipaliteite ,
Engels:
metropolitan municipalities) zijn in
Zuid-Afrika gemeenten die een stad en haar voorsteden omvatten. Deze gemeenten zijn vaak ontstaan door samenvoeging van de stadsgemeente met de gemeenten in de wijde omtrek daarvan, bedoeld om enerzijds de politieke besluitvorming te vereenvoudigen en te centraliseren en anderzijds de vaak buiten de eigenlijke stad woonachtige zwarte bevolking invloed te geven in het beleid van de stad zelf.