Kalif (arab.chalifa, „następca”) – tytuł następców Mahometa, czyli przywódców muzułmańskich społeczności państwowo-religijnych zwanych kalifatami. Pierwszym kalifem po śmierci Mahometa w 632 roku został Abu Bakr. Po zamordowaniu kalifa Alego w 661 roku, w wyniku sporu o sukcesję, doszło do rozłamu wewnątrz wyznawców islamu na szyitów i sunnitów. Kalifowie szybko zaczęli tracić władzę polityczną nad rozrastającym się imperium muzułmańskim. W 909 r. powstał szyicki kalifat w Kairze, zniszczony przez Saladyna w 1171 r. W 929 roku emirKordoby, Abd ar-Rahman III, ogłosił się kalifem, jednak jego kalifat rozpadł się już w 1031 r.