Manicheizm – system religijny stworzony w
III wieku przez Babilończyka
Maniego (Manesa). Był syntezą wielu religii: staroirańskiego
zoroastryzmu,
buddyzmu i
chrześcijaństwa. Dwa podstawowe elementy systemu filozoficzno-religijnego manicheizmu to
dualizm i podkreślanie poznania w procesie wyzwalania się spod wpływu zła. Początkującym adeptem (
373-
382), a po przejściu na chrześcijaństwo zdecydowanym oponentem manicheizmu był
Święty Augustyn. Manicheizm objął swoim zasięgiem znaczne obszary Azji, północnej Afryki i Europy.