pneumonia

Upala pluca ili pneumonija (grcka rijec) je jedna od cestih bolesti pluca. Najcesci uzroci upale puca su bakterije i virusi. Spada u teska oboljenja i pacijenti oboljeli od upale pluca najcesce se upucuju na bolnicko lijecenje. Nekad je to bila neizljeciva bolest sa velikim procentom smrtnosti. S razvojem medicine i pronalaskom pencilina smrtnost od ove bolesti je znatno smanjena i skoro iskorijenjena. Danas je upala pluca uglavnom izljeciva bolest.

Ang pulmonya o pamamaga ng baga (Ingles: pneumonia), binabaybay ding pulmunia o pulmuniya, baga o karamdaman ng baga at ng sistemang respiratoryo. Ang baga ay naglalaman ng maraming maliliit na mga bulbo, mga bumbilya, o mga sako na tinatawag na mga alveolus (isahan) o alveoli (maramihan). Nakakatulong ito sa pag-alis ng oksiheno mula sa hangin. Sa kaso ng pulmonya, ang mga sako ay nagiging maga. Napupuno sila ng mga pluwido, at hindi makasipsip ng sapat na oksiheno, hindi katulad ng dati. Maaaring dulot ang pulmonya ng bakterya, birus, punggus, o parasito. Maaari rin itong sanhi ng kimikal o pisikal na pinsalang nagawa sa mga baga. Maaari ring magresulta sa pulmonya ang ibang mga karamdaman, katulad ng pag-abuso sa alak o alkohol o kanser sa baga. Ang mga taong may pulmonya ay karaniwang nahihirapan sa paghinga. Maaari rin silang umuubo, o may nararamdamang hapdi sa lugar ng dibdib. Ang paglulunas ng pulmonya ay naaayon sa kung ano ang sanhi ng karamdaman. Kapag dulot ng bakterya, magagamit ang antibiyotiko upang gamutin ito.

Pneumoni në mjeksi është inflamacion i parenkimës mushkërore e shprehur në gjuhën popullore, ndezje e mushkërive. Kjo sëmundje mund të paraqitet si virale apo bakteriale. Varësishtë nga lloji bëhet edhe mjekimi i saj.