Probacja – ogólna nazwa instytucji służących
resocjalizacji i
prewencji kryminalnej. Opierają się one przede wszystkim na kontrolowanej wolności, pieczy nad
sprawcą przestępstwa pozostającym pod dozorem
kuratora, nadzorem wyspecjalizowanego organu -
kuratora sądowego lub innych podmiotów, o których mowa w art. 38 kodeksu karnego wykonawczego [stowarzyszenia, fundacje, oraz organizacje i instytucje, których celem jest społeczna readaptacja skazanych]. W ramach tej pieczy powołany organ podejmuje odpowiednie działania kontrolne, ale także działania wychowawczo-resocjalizacyjne, diagnostyczne, profilaktyczne. Wolność kontrolowana - tak inaczej nazywana jest probacja, czyli system pozwalający na odbywanie kary poza więzieniem. Szacuje się, że probacja jest tańsza o połowę od kosztów wykonania kary bezwzględnego pozbawienia wolności. Upowszechnienie kar nieizolacyjnych oznacza, że więcej skazanych pozostanie w dotychczasowym środowisku, w rodzinie, w zakładzie pracy, a więc nie znajdzie się poza społeczeństwem, co gwarantuje wyższą skuteczność resocjalizacyjną kary.