Protolyse of
protolytische reactie is een chemische reactie waarbij een
waterstofion (H
+) tussen de twee bij de reactie betrokken stoffen wordt overgedragen en dus niet zoals vaak foutief wordt aangegeven wordt afgestaan. De protolyse is een reactie volgens het belangrijke zuur-base-concept van de Brønsted en Lowry zuur-base-theorie. Volgens deze theorie staat een zuur een proton (H
+) af aan de reactiepartner. De zure verbinding werkt als
protonendonor en de base (vaak water) neemt het proton op en wordt derhalve de
protonenacceptor genoemd. Tussen de twee bij de reactie betrokken stoffen ontstaat een
chemisch evenwicht.