Simultaneum of meer volledig,
simultaneum mixtum, een term die in
Duitsland voor het eerst werd bedacht in de zestiende eeuw, is een situatie waarin ten minste twee congregaties, aangesloten bij verschillende
christelijke denominaties (zoals de
rooms-katholieke, lutherse, gereformeerde enz.), hetzelfde kerkgebouw delen, hoewel zij bidden op verschillende tijden en met verschillende geestelijken. Het is dus een vorm van religieuze
tolerantie. Een dergelijke kerk wordt wel
simultaankerk genoemd.