vitamine D

Vitamine D is een groep van in vet oplosbare prohormonen, waarvan de twee belangrijkste vormen vitamine D₂ (ergocalciferol, de plantaardige vorm) en vitamine D₃ (cholecalciferol, de dierlijke vorm) zijn. De term vitamine D verwijst ook naar metabolieten en andere analogen van deze substanties. Vitamine D₃ kan in het menselijk lichaam worden geproduceerd onder invloed van ultraviolet licht zoals dat van de zon, wat in de klassieke interpretatie van het begrip "vitamine" geïnterpreteerd zou kunnen worden als was vitamine D eigenlijk geen echte vitamine. In de meeste gevallen is de endogene synthese echter ontoereikend en blijft de mens afhankelijk van de aanvoer uit externe bronnen, vandaar dat het in het algemeen toch als vitamine beschouwd wordt. Tegenwoordig wordt vitamine D₃ vaak beschouwd als prohormoon, omdat het pas na omzetting (hydroxylatie) in lever en nieren in de actieve vorm (calcitriol) wordt omgezet. Hoewel calcitriol structureel verwant is aan de steroïdhormonen, wordt het geclassificeerd als een secosteroïde omdat een van de koolstofringen open is.