zachte g

Met de term zachte g wordt verwezen naar een bepaalde uitspraak van de klanken die in de Nederlandse spelling worden weergegeven met de grafemen g en ch. In het zuiden van het Nederlandse taalgebied worden deze klanken uitgesproken als palatale fricatieven (in het IPA weergegeven als respectievelijk (stemhebbend) en (stemloos)), en niet als de velaire fricatieven (stemhebbend) en (stemloos), de zogenoemde harde g. De zachte g kan voor de meeste Nederlanders als gemarkeerd beschouwd worden. In het zuiden van het Nederlandse taalgebied is deze uitspraak algemeen. De zachte g is taalkundig gezien een tamelijk zeldzaam verschijnsel. De stemloze palatale fricatief wordt slechts door 5% van de wereldtalen gebruikt. De stemhebbende variant is nog zeldzamer, die komt slechts voor in 7 van de 317 talen die zijn opgenomen in de originele UCLA Phonological Segment Inventory. In Europa komt deze laatste klank behalve in het Zuid-Nederlands ook in het Nieuwgrieks en het Schots-Gaelisch voor.